کشاورزی

شیر فلکه و کاربردهای آن
شیر فلکه وسیله ای است که به منظور تنظیم مقدار عبور سیال از یک مسیر ، استفاده می شود. شیر فلکه می تواند در حالتهای باز ، بسته و نیمه باز یا نیمه بسته قرار گیرد که در حالت باز ، امکان عبور سیال از شیر فلکه وجود دارد .
در زبان انگلیسی ، شیر فلکه ، ولو نام دارد که این کلمه به معنی گلوگاه می باشد .
شیر فلکه ها دارای انواع گوناگون با سایز و جنس های مختلف می باشند . معمولا شیر فلکه کشویی یکی از پر کاربردترین انواع شیر فلکه می باشد که برای عبور و گذر سیالاتی همانند آب ، روغن ، هوای فشرده و انواع گازهای خنثی مورد استفاده قرار می گیرد. شیرهای کشویی در شیر فلکه کشویی ، حرکت خطی دارد .
شیر فلکه ها به لحاظ سایز و نحوه عملکردشان ، انواع گوناگونی دارند . به عنوان مثال ، قطر شیر فلکه ها عموما از چند دهم میلیمتر تا چند متر متغیر می باشد .
در نیروگاهها ، موتور خانه ها ، کارخانجات و .... به منظور انتقال آب گرم و سرد با فشار بسیار زیاد از شیر فلکه کشویی با زبانه چدنی ، فلزی و یا پلاستیکی مورد استفاده قرار می گیرد . ( شیر فلکه کشویی زبانه لاستیکی ، شیر فلکه کشویی زبانه چدنی ، شیر فلکه کشویی زبانه فلزی )
میزان تحمل فشار و حرارت نیز در انواع شیر فلکه متغیر است .
یکی از انواع شیر فلکه ، شیر فلکه پروانه ای می باشد که از ساده ترین انواع شیر فلکه بوده و عموما در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد . ساختار ظاهری و نحوه عملکرد شیر فلکه پروانه ای بسیار ساده است که از یک بدنه اصلی و یک صفحه مدور تشکیل شده است .
نوعی از شیر فلکه پروانه ای که فاقد فلنچ است ، شیر فلکه پروانه ای ویفری نام دارد که همانند سایر انواع شیر فلکه پروانه ای دارای ساختاری ساده و البته پر کاربرد می باشد . شیر فلکه پروانه ای ویفری ، یکی از بهترین گزینه ها در مصارفی با شدت جریان بالا می باشد .
شیر فلکه پروانه ای از جنس استیل ، معمولا در ایستگاههای نیروی حرارتی و هیدرولیکی ، صنایع گوناگون همچون صنایع پتروشیمی و همچنین در لوله کشی آب مورد استفاده قرار می گیرد.
از جمله مزیت های شیر فلکه پروانه ای سبک وزن بودن آن و عدم نیاز به تکیه گاه برای نصب می باشد . از دیگر مزایای شیر فلکه پروانه ای فشردگی و کوچک بودن و قیمت مناسب و راندمان بالای آن می باشد .
در شیر فلکه پروانه ای ، همیشه بخشی از دیسک در معرض جریان سیال قرار دارد ، که این موجب احتمال تغییر فشار را در بر خواهد داشت و این مورد ، یکی از معایب شیر فلکه پروانه ای محسوب می شود.
همانطور که اشاره شد ، شیر فلکه کشویی ، یکی از پر کاربردترین انواع شیر فلکه می باشد که در بیشتر صنایع مورد استفاده قرار می گیرد و بیشترین کاربرد آن در خطوطیست که به منظور بستن جریان مورد استفاده قرار می گیرند.
شیر فلکه کشویی به دو نوع تقسیم بندی می شود : شیر فلکه کشویی موازی و نوع دیگر شیر فلکه کشویی دارای دروازه های گوه ای شکل می باشد .
شیر یکطرفه سوپاپی فنردار
نوعی دیگر از انواع شیر فلکه ، شیر یکطرفه می باشد . شیر یکطرفه به معنی غیر قابل برگشت بوده و حرکت سیال در این نوع از شیر فلکه ، بر اثر اختلاف فشار بین دو طرف شیر می باشد .
شیر یکطرفه به دو دسته کلی تقسیم می شود:
شیر یکطرفه ای که با جریان سیال بسته می شود
شیر یکطرفه ای که توسط نیروی سیال و یک نیروی خارجی بسته می شود:
در یک تقسیم بندی دیگر میتوان شیر یکطرفه را به شیر یکطرفه وزنه ای و شیر یکطرفه سوپاپی فنر دار ، تقسیم بندی نمود .